Kwota wolna od podatku 2019 – czyli aktualne zmiany prawne

Kwota wolna od podatku to określenie potoczne – ustawowo nazywa się ją kwotą zmniejszającą podatek. Pomijając te kwestie, jest to kwota od której podatnik nie ma obowiązku odprowadzenia odpowiedniego podatku. Do 2016 roku kwota ta była stała i wszyscy podatnicy mogli skorzystać z niej jednakowo. Pozwalało to na pomoc najuboższym, nie dzieląc pozostałej części społeczeństwa na różne grupy. Obecnie, ustawodawca zauważa większe zróżnicowanie pomiędzy podatnikami i wprowadził specjalny sposób obliczania kwoty wolnej od podatku. W dużym uproszczeniu – zależny od dochodów. Jak więc prawidłowo określić kwotę wolną od podatku? Jaka jest jej wysokość? Kto może skorzystać z tej opcji? Poniżej omówienie przepisów aktualnych na 2019 rok.

 

Kto może skorzystać z kwoty wolnej od podatku?

Kwota wolna od podatku w PIT 2019 obowiązuje podatników zobowiązanych do rozliczenia przychodów opodatkowanych według skali podatkowej, na deklaracjach PIT-37 oraz PIT-36.

W większości, kwota wolna od podatku nie będzie dotyczyć:

• podatników podatku linowego (rozliczających się na PIT-36L);

• podatników opodatkowanych na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (rozliczających się na PIT-28);

• podatników rozliczających przychody z kapitałów pieniężnych (rozliczanych na deklaracji
  PIT-38);

• podatników podatku ze zbycia nieruchomości (rozliczanych na formularzu PIT-39);

• z kwoty wolnej od podatku nie skorzystają również podmioty zwolnione z opodatkowania.

Jeżeli podatnik jest uprawniony do skorzystania z kwoty wolnej od podatku, może zrobić to
w dowolny sposób – na każdej z dostępnych form rozliczenia: formularzach tradycyjnych,
e-deklaracjach elektronicznych oraz w usłudze „Twój e-PIT”.

Możliwość skorzystania w PIT z pomocy takiej jak kwota wolna od podatku, została również ograniczona do osób zarabiających w uproszczeniu mniej niż 127 000 zł rocznie (więcej informacji
w zasadach obliczenia kwoty wolnej od podatku poniżej).

Jak obliczyć kwotę wolną od podatku?

Aktualnie, możliwość skorzystania z określonej kwoty wolnej od podatku, zależy od dochodów podatnika. Sumę należy obliczyć samodzielnie. W tym celu, można to zrobić „ręcznie” – w przypadku rozliczania tradycyjnej (papierowej) formy PIT lub skorzystać ze wsparcia specjalnych aplikacji do wypełniania PIT (e-deklaracje), czy też obliczeń proponowanych w usłudze „Twój e-PIT”, rozliczając PIT online. Aby zorientować się z jakiej kwoty wolnej od podatku podatnik może skorzystać, można orientacyjnie wprowadzić kwoty w szeroko dostępne w Internecie kalkulatory elektroniczne.

Kwota wolna od podatku 2018 czy 2019?

Od 2016 roku ustawodawca wprowadza nowe kwoty wolne od podatku. Warto pamiętać, że przy rozliczeniu PIT za dany okres podatkowy, można skorzystać z kwoty wolnej od podatku przewidzianej dla właśnie tego okresu. W praktyce:

• rozliczając aktualnie (do kwietnia 2019) PIT za 2018 rok, należy korzystać z kwot wolnych od podatku dla okresu 2018;

• obecnie znane kwoty wolne od podatku 2019 stosowane będą dla tego okresu rozliczeniowego i wprowadzane dopiero w przyszłym, 2020 roku (dla PIT do kwietnia 2020).

Jest to ważna uwaga, ponieważ cały czas w składanych przez podatników PIT zdarzają się błędy – podatnicy nauczeni konieczności korzystania z nowych przepisów, potrafią wykorzystać kwoty wolne od podatku ogłaszane w obecnym roku (obowiązujące dla rozliczenia w 2020 roku 2019) i błędnie stosują je dla rozliczenia 2018 roku. Było to szczególnie ważne dla rozliczeń lat 2017 i 2018, najprawdopodobniej dla rozliczeń 2019 kwota wolna od podatku się nie zmieni.

Wysokość i zasady obliczenia kwoty wolnej od podatku

Zgodnie z zasadami skali podatkowej, określonymi w ustawie podatek dochodowy od osób fizycznych art. 27, podatek dochodowy pobiera się od podstawy obliczenia według skali:

• podstawa odliczenia podatku do 85 528 zł – podatek wynosi 18% minus kwota zmniejszająca podatek;

• podstawa obliczenia podatku w złotych – 15 395 zł 04 groszy + 32% nadwyżki ponad 85 528 złotych minus kwota zmniejszająca podatek.

Jak więc faktycznie obliczyć kwotę wolną od podatku? Ustawodawca tłumaczy progi dla kwoty wolnej od podatku, gdzie kwota zmniejszająca podatek wynosi:

1. Dla podstawy obliczenia podatku do 8000 zł – 1440 zł;

2. Dla podstawy obliczenia podatku powyżej 8000 do 13000 – 1440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883 zł 98 gr x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł;

3. Dla podstawy obliczenia podatku powyżej 13000 do 85 528 zł – 556 zł 02 gr;

4. Dla podstawy obliczenia podatku powyżej 85 528 do 127 000 zł – 556 zł 02 gr pomniejszone
   o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł.

Oznacza to w praktyce, że podatnicy, których podstawa obliczenia podatku wyniesie ponad 127 000 zł, nie mogą skorzystać z kwoty wolnej od podatku.

Podsumowanie i rekomendacje

Każdy podatnik może w sposób legalny sprawdzać jak obniżyć swoje zobowiązania podatkowe wobec skarbówki. Istnieją różne, przewidziane prawem, formy wsparcia – są to różnego rodzaju ulgi, odliczenia oraz właśnie kwota wolna od podatku. Należy jednak pamiętać, że nieprawidłowe zmniejszenie zobowiązania podatkowego oraz odprowadzenie zbyt niskiego podatku do organów podatkowych, może zostać potraktowane jako pokrzywdzenie budżetu Państwa. W skutek tego, podatnika mogą czekać nieprzyjemne negatywne konsekwencje takiego działania. Dlatego korzystając z każdej formy pomocy w PIT, w tym obliczając kwotę wolna od podatku, koniecznym jest zachowanie niezbędnej skrupulatności oraz rozwagi, a także opieranie się wyłącznie na odpowiednich przepisach.