Każdy z nas marzy o stabilności finansowej przez całe nasze życie. Po to przecież pracujemy, prowadzimy własne firmy, by stać nas było na „normalne” życie. Jednakże gdy jesteśmy młodzi lub w „średnim wieku”, niezbyt często myślimy o tym, co będzie działo się gdy zakończymy naszą aktywność zawodową. Jesteśmy pewni, że pomimo zakończenia pracy na etacie, na nasze konto w banku w dalszym ciągu będzie wpływać kwota podobna, jak z ostatniej wypłaty.
Tymczasem rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Jak twierdzi większość ekspertów finansowych, za kilkanaście lat nasza emerytura będzie wynosiła zaledwie 30% ostatniej wypłaty! A wcale nie zmniejszą nam się rachunki, wydatki na jedzenie itp. Co więcej, będziemy musieli więcej pieniędzy wydawać na lekarstwa, wizyty w sanatoriach itp. Różnica w naszych dochodach może więc spowodować prawdziwe „trzęsienie ziemi” w naszym domowym budżecie.
Z czego wynika ten spadkowy trend w wysokości naszych emerytur? Powodów jest kilka. Przede wszystkim żyjemy o wiele dłużej. W ciągu ostatniego stulecia, długość życia znacznie się wydłużyła, co pokazuje poniższy wykres.
W związku z tym, Zakład Ubezpieczeń Społecznych musi dłużej wypłacać nam pieniądze na emeryturę. A niestety do kasy tej instytucji wpływa coraz mniej pieniędzy. Albowiem coraz mniej ludzi, jest aktywnych zawodowo. A to przecież ze składek ludzi obecnie pracujących, pokrywane są wydatki na emerytury. Spadek ludzi aktywnych zawodowo wynika z kilku faktów. Po pierwsze rodzi się w Polsce coraz mniej dzieci, więc automatycznie za kilkanaście lat mniej ludzi będzie pracować (i płacić składki). Po drugie, wiele z prac jest teraz wykonywanych przez maszyny (które składek emerytalnych nie płacą), więc nie ma potrzeby by zatrudniać ludzi. Po trzecie w końcu, bardzo dużo osób w wieku produkcyjnym, wyjechało w ostatnich latach do pracy w innych krajach i to właśnie tam wpłaca swoje składki na ubezpieczenie emerytalne.
Praktycznie wszyscy rządzący naszym krajem zdają sobie sprawę z tego, że emerytura z ZUS będzie za niska. I w związku z tym starają się oni jak najbardziej zachęcić naszych rodaków, do samodzielnego oszczędzania na swoją emeryturę. Jednym z produktów finansowych, które mogą poprawić stan naszych przyszłych finansów jest Indywidualne Konto Emerytalne (IKE). Funkcjonują one w naszym kraju, od roku 2004 , a działają na podstawie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Jest to produkt z tzw. III filaru, więc oszczędzać w ten sposób pieniądze może tylko ten, kto chce.
Każdy z nas ma wybór, jeśli chodzi o rodzaj oszczędzania czy inwestowania w ramach IKE. Możemy więc wybrać ubezpieczenia inwestycyjne, fundusze inwestycyjne, rachunki maklerskie, dobrowolne fundusze emerytalne czy też depozyty bankowe. Różnią się one stopniem ryzyka, wyborem instrumentów finansowych itp. W związku z tym możemy samodzielnie wybrać, jak oszczędzać na naszą emeryturę w ramach Indywidualnego Konta Emerytalnego.
Czym Państwo zachęca nas do oszczędzania w ramach IKE? Otóż od zysków uzyskanych w ramach naszych inwestycji, nie musimy płacić tzw. „podatku Belki”, wynoszącego 19%. Na pewno przy dużych zyskach, można w ten sposób zaoszczędzić sporo środków, co pozwoli na większe pieniądze po zakończeniu inwestycji. Co ważne, każdy z nas może przenosić swoje środki pomiędzy poszczególnymi instrumentami finansowymi. W związku z tym, na początku oszczędzania możemy inwestować w nieco bardziej ryzykowne instrumenty, a gdy zbliża się już czas przejścia na emeryturę, w te bardziej stabilne.
Wspomniana wcześniej ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych i indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego mówi, że każdego roku na nasze konto w IKE może wpłynąć trzykrotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego za dany rok. A więc w roku 2017 będzie to 12 789 zł. W tabelce podajemy jak zmieniała się ta kwota na przestrzeni ostatnich lat.
Pieniądze zgromadzone w ramach Indywidualnego Konta Emerytalnego, możemy wypłacić po ukończeniu 60 lat lub po przekroczeniu 55 lat, pod warunkiem że nabyliśmy uprawnienia emerytalne. W takim przypadku, nie będziemy musieli płacić wspomnianego podatku Belki. Jeżeli pieniądze wypłacimy wcześniej, podatek ten będzie musiał być zapłacony.
Przy wprowadzaniu Indywidualnych Kont Emerytalnych, Rząd przewidywał, że pieniądze wpłacać będzie na różne fundusze około 7 mln osób. Rzeczywistość okazała się nieco bardziej „brutalna” i jak pokazują badania, IKE ma założone mniej niż 1 mln Polaków (patrz wykres).
Czy IKE to dobry sposób na oszczędzanie? Z całą pewnością tak. I chociaż obecnie, gdy dokonujemy wpłat na nasze konta IKE, może odczuwamy pewne niezadowolenie, że pieniędzy tych nie wydajemy na przyjemności, ale z całą pewnością po zakończeniu aktywności finansowej, będą one nam bardzo potrzebne i wtedy nie będziemy żałować, że założyliśmy konto IKE.